Erfgoed: De Klassieker


De Klassieker: een verhaal over eeuwige rivaliteit

Over ruim een week, op 2 februari, staat De Klassieker tussen Ajax en Feyenoord op het programma. De clash tussen de twee grootste rivalen van Nederland kent een rijke geschiedenis. Zo speelden Ajax en Feyenoord al 198 officiële wedstrijden tegen elkaar, waarvan Ajax er 93 won. Wat is het verhaal achter dit beladen affiche?

Het verhaal van De Klassieker begon ruim honderd jaar geleden, toen Ajax en Feyenoord elkaar op 9 oktober 1921 voor de eerste keer troffen. Tenminste, de hoofdmachten troffen elkaar toen voor de eerste keer. Ruim drie jaar eerder werd al wel een wedstrijd tussen Feyenoord 2 en Ajax 2 gespeeld. De wedstrijd in 1921 werd in Rotterdam gespeeld en was er direct een waar veel om te doen was. Ajax verliet het veld als winnaar (2-3), maar na protest van Feyenoord werd de uitslag vastgesteld op 2-2. De Amsterdamse doelpunten werden verzorgd door Frans Rutte en Hein Delsen. De Rotterdammers eindigden het seizoen op de tweede plek, een punt boven Ajax.

Al gauw groeide de rivaliteit tussen Ajax en Feyenoord uit tot de grootste in het Nederlandse voetbal. De wedstrijd stond voor velen symbool voor het contrast tussen de Amsterdamse elite en de Rotterdamse arbeidersklasse. Toch werd de term ‘Klassieker’ pas decennia later voor de eerste keer gebruikt. Inmiddels is het affiche uitgegroeid tot een van de grootste rivaliteiten van de wereld. World Soccer plaatste de wedstrijd in 2008 op de vijfde plaats in hun 50 Greatest Derbies-lijst.


Oprichting van de Eredivisie
Omdat Ajax en Feyenoord tot 1956 vaak in andere regionale competities speelden, kwamen de ploegen elkaar regelmatig pas tegen in de kampioenscompetitie. De Rotterdamse club wist zich tussen 1947 en 1956 echter niet te plaatsen voor deze kampioenscompetitie, waardoor vaak vriendschappelijke duels tussen beide ploegen werden georganiseerd om de rivaliteit in stand te houden. In 1956 werd de Eredivisie geïntroduceerd, waardoor regionale competities verdwenen en beide ploegen elkaar weer tegenkwamen in competitieverband.

Gloriejaren van beide clubs
Hoewel Ajax en Feyenoord rivalen zijn, domineerden de clubs samen het Europese voetbal aan het einde van de jaren ’60 en het begin van de jaren ’70. Feyenoord won in 1970 als eerste Nederlandse club de Europacup I, waarna Ajax de trofee in de drie daaropvolgende jaren won. Het Nederlands elftal bestond rond deze tijd dan ook vooral uit spelers die bij Ajax en Feyenoord speelden.


Spelers die voor Ajax én Feyenoord speelden
Dan zijn er ook nog de spelers die de gevoelige overstap van Ajax naar Feyenoord hebben gemaakt, of andersom. Zo verruilden grootheden als Henk Groot en Johan Cruijff Ajax voor Feyenoord, al keerde Groot zo’n twee jaar later weer terug in de hoofdstad. Andersom maakte relatief recent Steven Berghuis de pikante transfer naar Ajax. Ook spelers als Ronald Koeman, Simon Tahamata, Johnny Rep en Ruud Geels kennen een verleden bij beide clubs, maar zij maakten nooit een directe transfer van de ene naar de andere rivaal.

Statistieken
Nu is het dus bijna tijd voor de 199e officiële editie van De Klassieker. In de 198 ontmoetingen hiervoor kwam Ajax 93 keer als winnaar uit de strijd, terwijl Feyenoord 59 keer zegevierde. De overige 46 wedstrijden eindigden onbeslist. De grootste overwinning op Feyenoord boekte Ajax op 18 september 1983, toen de Rotterdammers met 8-2 verslagen werden, al won Ajax in 1975 en 1999 ook met zes doelpunten verschil (beide wedstrijden 6-0).

Of het publiek op 2 februari opnieuw veel doelpunten kan verwachten, is nog even de vraag. Een saaie 0-0 lijkt er in ieder geval niet in te zitten, want slechts twee keer eindigde een ontmoeting tussen Ajax en Feyenoord doelpuntloos. Dat was op 28 oktober 1978 en op 25 januari 2015.